ทีมออร์เดอร์ส

ทีมออร์เดอร์ส (TEAM ORDERS) เป็นศัพท์เทคนิคในวงการมอเตอร์สปอร์ท โดยเฉพาะการแข่งขันรถยนต์กรองด์ปรีซ์ ส่วนกีฬาประเภทอื่น หรือวงการอื่นอาจจะมีใช้กันบ้าง แต่ไม่เป็นข่าว เหมือนทีมออร์เดอร์ส ของ ฟอร์มูลา วัน

ที่เป็นข่าวเพราะ ฟอร์มูลา วัน ไม่เหมือนการแข่งขันกีฬาประเภททีมทั่วไป ที่มีตำแหน่งแชมพ์สำหรับทีมเท่านั้น แต่ เอฟ 1 มีตำแหน่งแชมพ์ทั้งประเภททีม และนักแข่ง ที่สำคัญมันเป็นแชมพ์โลกเสียด้วย ไม่ใช่แค่ระดับชาติ   ปัญหาอยู่ตรงที่แต่ละทีมแข่งจะมีนักขับประจำทีมละ 2 คน ซึ่งถ้าเป็นทีมดังๆ นักขับมือ 1 กับมือ 2 มักจะฝีไม้ลายมือใกล้เคียงกัน สามารถพลิกเอาชนะกันได้ตลอด และตามธรรมชาติของนักกีฬา ทุกคนย่อมอยากได้ชัยชนะ ซึ่งนอกจากจะชนะคู่แข่งทีมอื่นแล้ว ยังอยากเอาชนะคู่หูในทีมเดียวกันด้วย   เหตุนี้หลายครั้ง ทีมออร์เดอร์ส หรือคำสั่งจากผู้บริหารทีม จึงเข้ามามีบทบาทในการกำหนดการตัดสินใจของนักขับในทีม เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ตามที่ทีมต้องการ ไม่ใช่ตามที่นักขับต้องการ   ฟังดูก็ไม่น่ามีปัญหาอะไร เพราะเป็นการสั่งการกันภายในทีมตัวเอง ไม่สามารถไปออร์เดอร์ทีมอื่นได้ แต่เนื่องจาก ฟอร์มูลา วัน เป็นกีฬาที่มีคนติดตามทั่วโลก และนักขับแต่ละคนก็มีแฟนๆ คอยเชียร์อยู่ ดังนั้น ทีมออร์เดอร์ส ที่ส่งผลถึงตำแหน่งแชมพ์ หรือกำหนดผลการแข่งขันเอาตามใจ จึงก่อปัญหาและถูกคัดค้านจากผู้ชมเรื่อยมา จน เอฟไอเอ ถึงกับสั่งห้ามใช้ทีมออร์เดอร์สในลักษณะที่อาจมีอิทธิพลต่อผลการแข่งขัน   กฏห้ามใช้ ทีมออร์เดอร์ส เกิดขึ้นในปี 2003 หลังจากที่ ทีม แฟร์รารี สั่งให้ รูเบนส์ บาร์ริเชลโล เปิดทางให้ มิคาเอล ชูมาเคร์ นักขับทีมเดียวกัน ที่กำลังสะสมแต้มไล่ล่าตำแหน่งแชมพ์โลกปีนั้น แซงเข้าเส้นชัยไปในการแข่งขัน ออสเตรีย กรองด์ปรีซ์ 2002   กฎนี้ใช้มาได้ 8 ปี ทีม แฟร์รารี ก็แหกกฎอีกครั้ง โดยวิศวกรของทีมพูดเป็นนัยๆ กับ เฟลิเป มัสซา ที่กำลังนำว่า "FERNANDO IS FASTER THAN YOU" คือให้หลบ แฟร์นันโด อาลนโซ เพื่อนร่วมทีม จนฝ่ายหลังคว้าแชมพ์เยอรมนี กรองด์ปรีซ์ 2010 รวมถึงแชมพ์โลกในปีนั้นไปครอง   ผลจากการแหกกฎ ทีม แฟร์รารี ถูกปรับไปถึง 1 แสนเหรียญสหรัฐ ฯ แต่ก็ทำให้ เอฟไอเอ ยอมยกเลิกการห้ามทีมออร์เดอร์สในปี 2011 เพราะคิดว่าถึงยังไงก็ห้ามไม่ได้ ซึ่งสำหรับผมถือเป็นการย่อมแพ้ที่ง่ายไปหน่อย   ลองจับปรับทีละแสนเหรียญอย่างจริงจัง ผมว่าอีกไม่นาน ทีมออร์เดอร์ส จะหมดไปจากวงการ ฟอร์มูลา วัน   ล่าสุดในการแข่งขัน มาเลเซีย กรองด์ปรีซ์ เมื่อต้นปีนี้ ทีมเรดบูลล์ ก็มีปัญหาเรื่อง ทีมออร์เดอร์ส แต่ตรงกันข้ามกับสองกรณีแรก คราวนี้ เซบัสตีอัน เวตเตล ฝืนทีมออร์เดอร์ส "ซิ่ง" แซง มาร์ค เวบเบอร์ เข้าเส้นชัยไป   เรื่องนี้กลายเป็นข่าวใหญ่ เพราะตอนนั้น เวบเบอร์ กำลังนำ เวตเตล พอทีมมีคำสั่งให้รักษาตำแหน่งนี้ไปเรื่อยๆ เพื่อถนอมยาง และเชื้อเพลิง เวบเบอร์ ปฏิบัติตาม (ซึ่งหมายความว่าเขาจะเป็นผู้ชนะ) แต่ เวตเตล ที่กำลังล่าแชมพ์โลกสมัยที่ 4 ไม่ยอม เร่งแซงไปดื้อๆ ทำให้ เวบเบอร์ โกรธจัด และสมัยหน้าเราคงไม่ได้เห็นเสือสองตัวนี้อยู่ถ้ำเดียวกันอีกต่อไป   จริงๆ แล้ว ผมไม่ใช่แฟนพันธุ์แท้ ฟอร์มูลา วัน (ถึงจะเป็น บก. "ฟอร์มูลา") และไม่รู้ตื้นลึกหนาบางของวงการนี้มากพอจะ "ฟันธง" ไปทางใดทางหนึ่งได้ แต่ในฐานะคนชอบดูกีฬา และ (เมื่อนานมาแล้ว) เคยเป็นนักกีฬา ผมว่า ทีมออร์เดอร์ส ที่เลยเถิดถึงขั้นสั่งแพ้ชนะ เป็นตัวทำลายมนต์เสน่ห์ของกีฬา ที่ต้องไม่สามารถกำหนดผลการแข่งขัน และคนชนะคือคนเก่งที่สุด ไปโดยสิ้นเชิง   ยังดีอยู่อย่างที่ ทีมออร์เดอร์ส ใน ฟอร์มูลา วัน เป็นการปฏิบัติโดยเปิดเผย และเป็นเรื่องเฉพาะภายในทีมเดียวกัน ต่างจากเกมการเมืองในบ้านเรา ที่ประชาชนไม่มีทางรู้ว่า นักเล่นต่างพรรคต่างพวกซึ่งทำท่าเหมือนมีปัญหากันนั้น แท้จริงแล้ว ฟังทีมออร์เดอร์สจากคนคนเดียวกันอยู่หรือเปล่า ?!