อุดรธานี มีความเจริญไม่แพ้หัวเมืองใหญ่ทั่วไป แต่สิ่งที่แตกต่างจากเมืองอื่นๆ คือ เป็นดินแดนแห่งธรรมะ มีสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ รวมถึงแหล่งโบราณคดี และตำนานความเชื่อต่างๆ มากมาย
ผมเดินทางพร้อมคู่หู ฮอนดา ซีอาร์-วี ใหม่ จากกรุงเทพฯ โดยใช้เส้นทางมิตรภาพ (ทางหลวงหมายเลข 2) ผ่านจังหวัดสระบุรี นครราชสีมา ขอนแก่น และอุดรธานี ระยะทางเกือบ 600 กม. ใช้เวลาไม่เกิน 8 ชม.
ต้องยอมรับว่าคู่หูผมนั้นหล่อไม่เบา หน้าตาทันสมัย แถมเซทช่วงล่างมาอย่างดี สามารถซับแรงสั่นสะเทือนได้อย่างไม่น่าเชื่อ เครื่องยนต์เบนซินขนาด 2.4 ลิตร 173 แรงม้า มีกำลังให้ใช้อย่างเหลือเฟือ แค่เพียงกดคันเร่งเบาๆ รถก็มีกำลังเร่งแซงทันที การทำงานของเกียร์อัตโนมัติ CVT ส่งต่อกำลังได้อย่างราบรื่น ผมใช้ความเร็วประมาณ 120 กม./ชม. ด้วยรอบประมาณ 2,000 รตน. วัดอัตราสิ้นเปลืองเฉลี่ยได้ประมาณ 12 กม./ลิตร ถือว่าประหยัดใช้ได้ยามเดินทางไกล
จากเรื่องราวที่เล่าต่อกันมา ถึงตำนานความเชื่อของป่าคำชะโนดที่ว่า ป่าแห่งนี้มีอายุกว่า 1,000 ปี มีพญาศรีสุทโธนาคราชเป็นผู้ปกครอง ทุกๆ 1 เดือน พญาศรีสุทโธนาคราช จะกลายร่างเป็นมนุษย์ 15 วัน (ข้างขึ้น) ชื่อว่า เจ้าพ่อพญาศรีสุทโธ พำนักอยู่ที่วังนาคินทร์ หรือที่คำชะโนดแห่งนี้ และจะกลายร่างเป็นพญานาคในอีก 15 วัน (ข้างแรม) โดยใช้บริเวณบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์กลางป่าคำชะโนดแห่งนี้เป็นทางขึ้น/ลงระหว่างโลกมนุษย์กับเมืองบาดาล โดยมักจะเกิดฟองอากาศขึ้นคล้ายมีการหายใจอยู่ใต้น้ำ ช่วงกลางคืนป่าแห่งนี้ถูกปิด ไม่มีคนอาศัยอยู่ แต่มีคำบอกเล่าจากชาวบ้านบริเวณนั้นว่า ทุกคืนวันพระ ชาวบ้านมักได้ยินเสียงดนตรีดังออกมาจากป่าคำชะโนด พร้อมการปรากฏกายของบรรดาชาวคำชะโนดในชุดสีขาว ซึ่งต่างเชื่อกันว่า นี่คือเหล่าบรรดางูบริวารของพญาศรีสุทโธนาคราช จนได้มีคนนำไปสร้างเป็นหนังเรื่อง “ผีจ้างหนัง”
หลังฟังเรื่องราวป่าคำชะโนดไปแล้ว ก็ได้เวลาไปเยือนกันเสียที จากตัวเมืองอุดรธานี ผมใช้เส้นทาง อ. หนองหาน เพื่อไปยัง อ. บ้านดุง ตามทางหลวง 2096 ระยะทางประมาณ 90 กม. เมื่อถึง อ. บ้านดุง จะเห็นป้ายบอกทางไป “คำชะโนด” มากมาย ให้สังเกตเฉพาะป้ายของกรมทางหลวงเท่านั้น เพราะเป็นถนนใหญ่ขับรถได้สบายกว่า ตลอดสองข้างทางเต็มไปด้วยเพิงขายบายศรีพญานาค ราคาเริ่มที่ 99 บาท ไปจนถึงหลักหมื่นบาท ขึ้นอยู่กับความสวยงาม และแรงศรัทธา
ป่าคำชะโนด มีเนื้อที่ประมาณ 20 ไร่ มีน้ำล้อมรอบคล้ายอยู่บนเกาะ การเข้าไปสักการะต้องเดินเท้าเปล่าเข้าไปเท่านั้น เมื่อไปถึง จะมีเจ้าหน้าที่คอยอำนวยความสะดวก แนะนำวิธีการ เดินเข้าสักการะ และจัดหาที่วางรองเท้าไว้ให้
ทันทีที่ผ่านทางเดินพญานาคเข้าไป อากาศที่ร้อนอบอ้าว กลับเย็นขึ้นอย่างเหลือเชื่อ อาจเป็นเพราะข้างในมี “ต้นชะโนด” (ต้นไม้ตระกูลปาล์ม คล้ายต้นตาลผสมต้นมะพร้าว) ขึ้นอยู่หนาแน่นก็เป็นได้ ผมเดินมาถึงบริเวณหางพญานาค ก็พบกับผู้คนมากมายต่างต่อแถวเพื่อจะเคารพศาลพ่อปู่ศรีสุทโธนาคราช และแม่ย่าศรีปทุมมา ถัดออกไปทางด้านขวาจะพบกับต้นมะเดื่อใหญ่อายุกว่า 100 ปี ซึ่งมีรากค้ำยาวมาก และมีป้ายเตือนว่า ห้ามขูด หรือโรยแป้งเพื่อหาเลขเด็ดขาด แต่ก็ไม่สามารถห้ามแรงศรัทธาได้ ต่างคนต่างเพ่งมองและตีเป็นตัวเลขได้ตรงกัน จนผมตกใจ
ผมเดินย้อนกลับไปอีกฝั่งหนึ่งซึ่งเป็นที่ตั้งของบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์ ด้านหน้าจะมีบ่อเล็กๆ ให้ผู้มาเยือนสามารถตักน้ำกลับบ้านได้ มีกระบวยตักน้ำกะลามะพร้าว พร้อมกรวยสำหรับบรรจุใส่ขวดเตรียมไว้ให้พร้อม ใกล้ๆ กันมีฆ้องขนาดใหญ่แขวนอยู่ ว่ากันว่าใครที่ลูบฆ้องแล้วมีเสียงดังก้องกังวาน จะได้โชคลาภมีแต่สิ่งดีๆ เข้ามา
หลังจากสักการะพ่อปู่ศรีสุทโธนาคราชแล้ว สถานที่เที่ยวที่เป็นของคู่กัน คือ การเข้าชมพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติบ้านเชียง เนื่องจากเป็นทางที่ต้องผ่านกลับไปยังตัวจังหวัดอยู่แล้ว
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติบ้านเชียง เป็นแหล่งโบราณคดีที่สำคัญของจังหวัดอุดรธานี ได้รับการประกาศเป็นมรดกโลกโดยองค์การยูเนส-โก ในปี 2535 เพราะค้นพบว่าเคยเป็นถิ่นที่อยู่ของมนุษย์มาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ประมาณ 5,000-7,000 ปี ภายในมีการจัดแสดงศิลปวัตถุโบราณ เครื่องมือเครื่องใช้ เครื่องปั้นดินเผา
วัตถุโบราณที่ค้นพบในพื้นที่ ต. บ้านเชียง ประกอบด้วย เครื่องปั้นดินเผาที่ตกแต่งลวดลายคล้ายก้นหอย ซึ่งเชื่อกันว่าเป็นเครื่องปั้นดินเผาที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดในโลก มีการขุดพบหลุมศพในวัดโพธิ์ศรีใน บริเวณใกล้หลุมฝังศพมีเครื่องปั้นดินเผารวมอยู่กับศพ และพบหลักฐานที่แสดงว่า มีการหล่อโลหะสำริดขึ้นใช้งานมานานกว่าพันปีแล้ว
ถ้าใครอยากดูของจริง สามารถไปดูได้ที่วัดโพธิ์ศรีใน เลยพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติบ้านเชียงไปเพียง 500 เมตร มีการจัดแสดงเป็นพิพิธภัณฑสถานกลางแจ้ง ตรงสถานที่ขุดค้นพบที่สำคัญของบ้านเชียง
ใครที่มาเยือนตัวเมืองอุดรในช่วงเย็น จะสังเกตเห็นผู้คนมากมาย ต่างมาออกกำลังกายในสวนสาธารณะหนองประจักษ์ ซึ่งอยู่กลางเขตเทศบาลเมืองอุดรธานี
หนองประจักษ์เป็นหนองน้ำขนาดใหญ่ ที่มีมาตั้งแต่ก่อนตั้งเมืองอุดรธานี เดิมเรียกว่า “หนองนาเกลือ” อยู่ทางทิศตะวันตกของตัวเมือง และได้เปลี่ยนมาเป็น “หนองประจักษ์” เพื่อเป็นเกียรติประวัติแก่ พลตรีพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ผู้ก่อตั้งเมืองอุดรธานี
ต่อมาในปี 2530 เทศบาลเมืองอุดรธานี ได้ปรับปรุงหนองประจักษ์ขึ้นใหม่ เพื่อถวายเป็นราชสักการะแด่พระบาทสมเด็จพระปรมินทร มหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษาครบ 5 รอบ โดยบริเวณตัวเกาะกลางน้ำได้จัดทำสวนหย่อมปลูกไม้ดอกไม้ประดับหลายชนิด และทำสะพานเชื่อมระหว่างเกาะ มีน้ำพุ หอนาฬิกา และสวนเด็กเล่น แต่ละวันจะมีประชาชนเข้าไปพักผ่อน ปั่นจักรยาน เล่นฟุตบอล และออกกำลังกายกันเป็นจำนวนมาก
สัญลักษณ์อีกอย่างหนึ่ง คือ เป็ดลอยน้ำสีเหลืองขนาดใหญ่ ที่ใครเห็นต้องมาถ่ายรูปด้วย จนกลายเป็นของคู่สวนแห่งนี้ไปแล้ว
ถ้าใครมาเที่ยวตลาดบ้านดุงตอนเช้า จะเห็นชาวบ้านยืนต่อแถวซื้อโจ๊กในตลาด ผมสันนิษฐานทันทีว่าต้องอร่อย เลยต่อคิวรอซื้อกับเขาบ้าง ผมสั่งโจ๊กทุกอย่างใส่ไข่เยี่ยวม้า และปาท่องโก๋ รสชาติดีทีเดียวครับ แต่ยังไม่อยู่ท้องต้องสั่งไข่กระทะเพิ่ม อาหารที่นี่ราคาไม่แพง โจ๊กเริ่มที่ 10 บาทเท่านั้น ถ้าใครผ่านไปลองแวะชิม รับรองไม่ผิดหวัง
สำหรับคนไกลที่อยากจะไปคำชะโนด มักจะหาที่พักในอำเภอบ้านดุง จังหวัดอุดรธานี เนื่องจากคำชะโนดอยู่ห่างจากบ้านดุงเพียง 10 กม. เท่านั้น ผมเลือกพัก “พีพี รีสอร์ท” เนื่องจากอยู่ใกล้ตัวเมือง ซึ่งสามารถหาของกินได้ง่าย ที่นี่มีสิ่งอำนวยความสะดวกครบ ทั้งเครื่องทำน้ำอุ่น แอร์ ตู้เย็น ทีวี ในราคาเริ่มต้นเพียง 400 บาทเท่านั้น
บริษัท ฮอนด้า ออโตโมบิล (ประเทศไทย) จำกัด
สนับสนุนรถ ฮอนดา ซีอาร์-วี เพื่อใช้เป็นพาหนะในการเดินทาง
