"เล็ก" แต่ยิ่งใหญ่

อดีตของชายผู้ล่วงลับชื่อ เล็ก วิริยะพันธุ์ วางมือจากธุรกิจ เพื่อทุ่มเทสร้าง "เมืองจำลอง" ที่บางปู จังหวัดสมุทรปราการ ตั้งแต่ปี 2506 ภายหลังเขาตั้งชื่อเสียใหม่ว่า "เมืองโบราณ" เหตุเพราะอยาก เปลี่ยนมันให้ใหญ่ และกลายเป็น "เมืองจริงๆ" ผม ชายหนุ่มที่อาศัยอยู่นอก "เมืองจริงๆ" ที่ว่า ขับรถ "เล็ก" แต่มีพื้นที่ภายในใหญ่กว่าที่คิด ไปยัง "เมืองโบราณ" ตามคำแนะนำของคนรุ่นพ่อ ที่คุยอวดว่าเขาเคยไปแล้วตอนสร้างใหม่ๆ สมัยยังหนุ่ม คราวผม และวันนั้น ผมได้เห็นสิ่งจำลองที่สมจริงสมจังที่สุด กับการที่มันเป็นส่วนหนึ่งในช่วงชีวิตของคนอย่าง น้อย 2 รุ่น ทำให้รู้สึกได้ว่า นี่คือ การสร้างเมือง "โบราณ" ที่ยิ่งใหญ่ และยังคงทันสมัยอยู่เสมอ  

• สิ่งหนึ่งที่ไม่ได้สร้างจำลอง ก็คือ "วัดจองคำ" สถาปัตยกรรมไทยใหญ่ ของจริงตั้งอยู่ที่ อำเภองาว

จังหวัดลำปาง แรกพบอยู่ในสภาพโย้จวนพัง และไร้คนใส่ใจบูรณะ จึงขอผาติกรรมมาไว้ที่เมืองโบราณ แต่เมื่อส่งทีมช่างขึ้นไปเคลื่อนย้าย กลับถูกชาวบ้านต่อต้านอย่างหนัก โดยแจ้งว่าจะปฏิสังขรณ์กันเอง แต่เมื่อล่วงมา 2 ปี ก็ไม่ได้ดำเนินการ ทางวัด และชาวบ้านจึงแจ้งมาว่าให้ช่วยไปผาติกรรมอีกครั้ง ที่น่าชื่นใจ ก็คือ เมื่อชาวบ้านจากอำเภองาวมาเที่ยวเมืองโบราณ ได้พบเห็นอาคารของวัดจองคำ ที่อนุรักษ์เป็นอย่างดี ก็ยิ้มกันแก้มปริ  

• โบราณสถาน และวัตถุล้ำค่า ใครๆ ก็บอกว่าเป็นสิ่งที่ต้องอนุรักษ์ ด้วยการบูรณะปฏิสังขรณ์บนซาก

ปรักหักพังจริง เพื่อให้คนรุ่นหลังได้ยลโฉมในรูปลักษณ์ที่ใกล้เคียงของเดิมที่สุด ทั้งยังช่วยให้สิ่งเหล่า นั้นมั่นคง ไม่เสื่อมสลายไปตามธรรมชาติ ผมไม่ปฏิเสธ แต่อาจสุดโต่ง และอาจกลายเป็นตัวประหลาด เพราะไม่ได้เห็นด้วยกับเรื่องนี้นัก ด้วยเหตุผลที่ว่า การบูรณะก็เสมือนการนำสิ่งแปลกปลอมที่ไม่ใช่ "ของจริงตามธรรมชาติ และกาล เวลา" เข้าไปปะปนกับซากปรักหักพังแท้ๆ เหล่านั้น อาจไม่ใช่จุดประสงค์ของผู้สร้าง แต่ผมถูกใจ "เมืองโบราณ" ก็ตรงนี้ การสร้างสิ่งสำคัญตามแบบขึ้น มาใหม่ คนรุ่นหลังสามารถเห็นได้ว่าของแท้แต่เดิมเป็นอย่างไร แถมยังซ่อมแซม บูรณะได้ โดยไม่จำ เป็นต้องไปแตะของจริงแม้ปลายเล็บ  

• ผมชอบบรรยากาศร่มรื่นที่ "ตลาดน้ำ" ที่สุด ตลาดแห่งนี้เคยใช้ถ่ายหนัง และละครมาแล้วหลายเรื่อง

กว่าจะเนรมิตบรรยากาศแบบนี้ขึ้นมาได้ ต้องอาศัยภาพวาด และภาพถ่ายเก่า ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 4 บวกกับการไปเที่ยวดูบรรดาเรือนริมน้ำที่ยังหลงเหลืออยู่ในถิ่นต่างๆ ของภาคกลาง มาใช้เป็น แนวในการสร้าง ภายในตลาดมีสะพานเชื่อมโยงถึงกันโดยตลอด ทั้งยังมีวัด โบสถ์คริสต์ มัสยิด ศาลเจ้า มีอาหาร ขนมโบราณ และเรือแจว ที่สามารถเช่าพายเล่นได้ในราคาแค่ 50 บาท   "พระที่นั่งสรรเพชญมหาปราสาท" พระที่นั่งสำคัญของกรุงศรีอยุธยา ผู้สร้างมีเพียงข้อมูลจาก ประวัติศาสตร์ ศิลปกรรม และวรรณกรรม ที่ต้องประเมินความคิดเห็นของนักวิชาการจาก หลายแขนง จนสร้างออกมาเป็นปราสาทที่คาดว่าคล้ายคลึงของจริงที่สุด สิ่งที่เด่นชัด ก็คือ การมีมุขสั้น ต่างจากพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ของสมัยรัตนโกสินทร์ ซึ่งเป็นพระที่นั่งแบบจัตุรมุข   "ปราสาทหินพนมรุ้ง"/"ประสาทหินพิมาย" และ "เขาพระวิหาร" อยู่ละแวกเดียวกัน ทั้งยังสม จริงที่สุด มาที่นี่ ไม่ต้องเสี่ยงเหยียบกับระเบิด แถมไม่ต้องง้อเขมร ถ้าเกิดวันดีคืนดีคิดจะปิด ไม่ยอมให้ชมขึ้นมาอีก   "ศาลาพระอรหันต์" หรือ "วิหารห้าร้อยอรหันต์" งานชิ้นสุดท้ายของผู้สร้าง เพื่อเป็นคติ และ กระตุ้นให้เข้าใจว่า ผู้ที่ปฏิบัติธรรมจนบรรลุเป็นพระอรหันต์สามารถมีได้เรื่อยๆ หาได้มี เพียง 500 รูปตามความเชื่อไม่ คำว่าห้าร้อยเพียงแค่อุปโลกน์ขึ้นมา เพื่อบ่งแสดงจำนวน ทางสัญลักษณ์เท่านั้น รถยนต์ : นิสสัน ทิอิดา 1.6 สถานที่ : เมืองโบราณ ตำบลบางปู อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรปราการ ขอขอบคุณ : บริษัท เมืองโบราณ จำกัด   อยากให้คุณรู้ ค่าเข้าชม (บาท) ผู้ใหญ่ 100 เด็ก 50 กว่า 800 ไร่ ชมอย่างไรให้ทั่ว ผู้สร้างเมืองโบราณ ตั้งใจทำผังเมืองเหมือนกับแผนที่ประเทศไทย สิ่งจำลองต่างๆ 116 แห่ง จะ ตรงตามภูมิภาคนั้นๆ ถ้าคุณเข้าประตูมา จะเริ่มจากภาคใต้ก่อน จากนั้นจะไปทิศไหนก็ตามสะดวก แต่พื้นที่ 800 กว่าไร่ จะไปอย่างไรให้ทั่วล่ะ 1. เดิน ไม่เสียเงิน แต่คงต้องมีพลังเหลือเฟือ แถมต้องมาแต่เช้าตรู่ (เปิดตั้งแต่ 8 โมงเช้า ปิด 5 โมงเย็น) 2. เช่าจักรยาน คันละ 50 บาท แบบ ขี่ 2 คนก็มี คันละ 150 บาท ถ้านำมาเองต้องเสีย 30 บาท 3. รถราง มีมัคคุเทศก์ให้ด้วย ผู้ใหญ่ 150 เด็ก 75 บาท อยากลงจุดไหนก็ได้ เดินชมเสร็จ ก็รอคันขึ้นต่อไป 4. นำรถยนต์เข้าไปเอง คันละ 50 บาท 5. รถบัส คันละ 200 บาท อยากสอบถาม/ดูรายละเอียดมากกว่านี้ โทรศัพท์ 0-2909-1644 /www.ancientcity.com