วินช์ ใช้ให้เป็น ดูแลให้ถูกต้อง

เส้นทางทุรกันดาร "ไม่เคย" โรยด้วยกลีบกุหลาบ เมื่อรถติดหล่ม จำเป็นต้องใช้ "วินช์" ช่วยดึง และเลี่ยงไม่ได้ที่ดินโคลนจะเลอะติดอยู่ที่วินช์ หากปล่อยไว้นาน ไม่ดีอย่างแน่นอน DIY...คุณทำเองได้ ฉบับนี้ มีวิธีดูแลรักษาวินช์มาฝาก

ใช้ให้ถูกต้อง ก็ปลอดภัย

วินช์ หรือรอก เป็นอุปกรณ์เสริมที่ติดตั้งไว้ที่กันชนหน้า ช่วยดึงหรือลากรถเมื่อรถติดหล่มให้ผ่านพ้นอุปสรรค เช่น บ่อโคลน เนินชัน หรือข้ามลำธาร ไปได้อย่างปลอดภัย เมื่อรถเจอกับอุปสรรค ไม่สามารถผ่านไปได้ ให้ใช้วินช์ช่วย เริ่มจากมองหาจุดที่คล้องวินช์ที่มั่นคงให้ได้ก่อน ส่วนใหญ่เป็นต้นไม้ที่มีรากยึดมั่นคง เมื่อพบแล้วให้ผู้ร่วมทริพสวมถุงมือ ลงจากรถไปต่อปลั๊กรีโมทวินช์เข้ากับซอคเกท (ปลั๊กเสียบรีโมทวินช์) แล้วหมุนฟรีสปูน เพื่อปลดลอคเฟือง หลังจากนั้นให้ผู้ขับ กดรีโมทปล่อยสายสลิงให้ยาวไปถึงจุดที่ต้องการคล้อง และคล้องสายผ้ากับต้นไม้ เกี่ยวตะขอวินช์ให้เรียบร้อย แล้วกดรีโมทดึงสลิง พร้อมทั้งเร่งเครื่องเบาๆ เพื่อให้รถขึ้นมาจากอุปสรรคได้ง่ายขึ้น  

เลือกวินช์ให้เหมาะกับรถที่ใช้

การเลือกติดตั้งวินช์ ต้องคำนึงถึงแรงดึงและน้ำหนักโดยรวมของรถ คือ ขนาดแรงดึงของวินช์ต้องเป็น 1.5 เท่าของน้ำหนักตัวรถ เช่น รถมีน้ำหนักอยู่ที่ 1,900 กก. แปลงหน่วยให้เป็นปอนด์ โดยคูณด้วย 2.2 (1,900x2.2) = 4,180 ปอนด์ แล้วคูณด้วย 1.5 (4,180x1.5) = 6,270 ปอนด์ สรุปได้ว่ารถคันนี้ต้องการแรงดึง 6,270 ปอนด์ ดังนั้นเลือกติดตั้งวินช์แรงดึง 8,000 ปอนด์ จึงเหมาะสมที่สุด  

ปัจจุบันนิยมใช้วินช์ไฟฟ้า

วินช์เพลา (POWER TAKE-OFF WINCH) เหมาะกับขาลุยเป็นพิเศษ มีแรงดึงมากกว่าวินช์ประเภทอื่น เนื่องจากใช้กำลังจากเครื่องยนต์เป็นแรงหมุน ผ่านชุดเกียร์ PTO (POWER TAKE-OFF) ซึ่งปัจจุบันได้ถูกโมดิฟายด์มาใช้ในสนามแข่งออฟโรด เพราะสามารถคายและเก็บสายสลิงได้รวดเร็ว วินช์ไฟฟ้า (ELECTRIC WINCH) อุปกรณ์ยอดนิยมที่เลือกติดกัน เพราะติดตั้งง่าย ใช้งานสะดวก มีขนาดแรงดึงให้เลือกหลายขนาด มีมอเตอร์ไฟฟ้าในตัว ข้อเสียของวินช์ประเภทนี้ คือ จะสิ้นเปลืองกระแสไฟจากแบทเตอรี หากใช้งานนานๆ โซลินอยด์ และมอเตอร์ไฟฟ้า อาจชอทและไหม้ ขณะใช้งานควรติดเครื่องเพื่อชาร์จเก็บประจุไฟในแบทเตอรี ป้องกันแบทเตอรีหมด วินช์ไฮดรอลิค (HYDRAULIC WINCH) ประเภทนี้ใช้แรงดันของเหลวเป็นพลังขับเคลื่อน (ไม่ค่อยได้รับความนิยม) แต่ส่วนใหญ่จะใช้ในรถฟอร์คลิฟท์ และรถที่ใช้ในราชการทหาร เช่น เมร์เซเดส-เบนซ์ รุ่น ยูนิมอก ข้อดี กินกระแสไฟน้อย เนื่องจากใช้กระแสไฟฟ้าไปยังปั๊มน้ำมันเท่านั้น มีแรงดึงมหาศาล เนื่องจากมีขนาดใหญ่ สามารถใช้ในโคลนหรือลุยน้ำได้ เนื่องจากไม่มีรีเลย์ ไฟฟ้าจึงไม่ลัดวงจร ข้อเสีย คือ ติดตั้งและดูแลรักษายาก แถมราคาแพง    

ใช้วินช์ให้ปลอดภัย

1. ก่อนเข้าพื้นที่ทุรกันดารให้ตรวจสอบวินช์ก่อนทุกครั้ง หากผิดปกติต้องแก้ไข 2. ขณะใช้งาน ให้นำผ้ากระสอบอย่างหนา คลุมหรือพาดไว้บนสายสลิงทุกครั้ง ป้องกันสายสลิงสะบัดมาโดนรถและคน (กรณีสายสลิงขาด) 3. สวมถุงมืออย่างหนาทุกครั้งที่ใช้งาน เพื่อป้องกันสายสลิงบาดมือ 4. ห้ามยื่นมือเข้าใกล้ช่องเก็บสลิง หรือโรลเลอร์ ขณะที่วินช์กำลังทำงาน หากสายสลิงติดขัดให้ใช้ประแจ หรือเหล็กงัด ห้ามใช้มือเป็นเด็ดขาด 5. ห้ามดึงสายสลิงออกมาจนหมด ให้คงเหลืออยู่ 4-5 รอบ เพื่อป้องกันการฟรีทิ้ง 6. หากต้องการเปลี่ยนทิศทางการดึงรถ (ไม่เป็นแนวตรง) ต้องหาจุดยึดเพิ่ม พร้อมทั้งใช้รอกทด เพื่อความปลอดภัย    

อุปกรณ์

1. กระป๋องน้ำ 2. รีโมทวินช์ 3. ผ้า 2 ผืน 4. น้ำมันจักร หรือน้ำมันเครื่อง 5. ถุงมืออย่างหนา    

ขั้นตอนการดูแลรักษาวินช์

  1. ตรวจเชคนอทต่างๆ ที่ยึดวินช์ อยู่ในสภาพที่ดีหรือไม่     2. สวมถุงมือก่อนจับสายสลิง     3. นำรีโมทวินช์มาต่อที่ซอคเกท (ปลั๊กเสียบรีโมทวินช์)     4. หมุนตัวฟรีสปูน เพื่อปลดลอคเฟืองสลิงให้หมุนออกมาได้     5. สตาร์ทเครื่องยนต์ เพราะเมื่อใช้งาน วินช์ไฟฟ้าต้องใช้กระแสไฟอย่างมาก     6. ใช้มือจับขอเกี่ยววินช์ แล้วกดปุ่มรีโมทเพื่อปล่อยสลิงออกมาจนเกือบหมด (เหลือไว้ประมาณ 3-4 ขด)     7. นำผ้าชุบน้ำให้ชุ่ม เช็ดทำความสะอาดฝุ่นโคลน ถ้าไม่ออก ใช้แปรงขัด ทิ้งไว้ให้แห้ง     8. หยดน้ำมันจักร หรือน้ำมันเครื่องลงบนผ้าและสายสลิง รูดให้ทั่วทั้งสาย     9. กดรีโมทเก็บสายสลิง จัดเรียงให้เป็นระเบียบ ไม่ขวางกัน เป็นอันเสร็จ