ชีวิตคือความรื่นรมย์
กากีถูกลอยแพ
เมื่อวันเสาร์ ที่ 26 กรกฎาคม 2551 ณ ที่สวนสันติชัยปราการ บางลำพู ศูนย์สังคีตศิลป์ ธนาคารกรุงเทพ ร่วมกับ สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ/สำนักงานเขตพระนคร/สภาวัฒนธรรมเขตพระนคร และประชาคมบางลำพู ร่วมกันจัดงานคารวะครูสุดจิตต์ ดุริยประณีต ศิลปินแห่งชาติสาขาศิลปะการแสดง (คีตศิลป์) ปี 2536 ในโอกาสที่ครูมีอายุครบ 80 ปี เมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม ปีนี้
ในฐานะลูกศิษย์แบบครูพักลักจำ เรา 4 คน คือ เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ กวีซีไรท์คนแรก (ปี 2523) กวีรางวัลศรีบูรพา (คนที่ 8 ปี 2539) และศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ (2536) มรว. อรฉัตร ซองทอง ผู้อำนวยการศูนย์วัฒนธรรมมหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ อดุล จันทรศักดิ์ กวี-คอลัมนิสต์ดีเด่นรางวัลหม่อมราชวงศ์อายุมงคล ปี 2548 และผู้เขียนได้ร่วมกันไปแสดงสักวาออกตัว (หมายถึงมีนาฏศิลปินจากกรมศิลปากร นำโดยครูปกรณ์ พรพิสุทธิ์ ดาราเงินล้านนำน้องๆ เช่น สมเจตน์ ภู่นา/พัชรวรรณ (ขออภัยนามสกุล)/กษมา ทองอร่าม และศิลปินตลกมาร่วมรำประกอบบทให้มีชีวิตชีวาด้วย
เริ่มด้วยบทไหว้ครู โดย เนาวรัตน์ (นฤพนธ์ ดุริยพันธุ์ ขับร้อง ด้วยเพลงเวสสุกรรม 2 ชั้น) สักวาไหว้ครูกวีไทย ผู้ประดับดอกไม้ให้อักษร ไหว้ครูปี่พาทย์โขนละคร ผู้ประดับอาภรณ์ให้แผ่นดิน ไหว้ครูสุดจิตต์ดุริยประณีต ผู้กล่อมขับสรรพสังคีตมงคลศิลป์ ไหว้ครูป้อมพระสุเมรุสยามินทร์ ปราบอริน-ทรราชย์พินาศเอย (ปรบมือ)
เกริ่นชวน โดย อดุล สักวาสองท่านพี่กวีใหญ่ บัญชาให้มาเกริ่นกล่าวเชิญสาวศรี มาร่วมเล่นสักวาเรื่องกากี ฝากวาทีระหว่างวรรคของสักวา (กัญจนปกรณ์ แสดงหาญ ขับร้อง เพลงมะลิซ้อน)
คุณหญิงตอบรับ นักกลอนหญิงมาคนเดียวโดดเดี่ยวนัก ซ้ำต้องรักชายสามให้งามหน้า แปดสิบปีพี่สุดจิตต์จึงต้องมา รับคำท้าหาญสู้ชายหมู่เอย (ฮา ปรบมือ ครูสุรางค์ ดุริยพันธุ์ ขับร้อง)
แล้วผู้เขียนก็แจกตัว โดย ครูแจ้ง คล้ายสีทอง ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (คีตศิลป์) ปี 2538 ขับเสภาจับใจยิ่ง สักวามาคุยเขื่องเรื่องกากี ยามฝนตกรัฐมนตรีขี้หมูไหล (ฮา ) เนาวรัตน์ ถูกสมมุติครุฑเวนไตย อรฉัตร จำจัดให้บทกากี อดุล เป็นนาฏกุเวรเจนกฎหมาย เป็นทนายไม่ขายชาติรักศักดิ์ศรี (ปรบมือ) พรหมทัตกษัตริย์เฒ่าเก๋าเวที ประยอม มีอายุมากยากหลบเอย (ฮา ปรบมือ)
แล้วก็ว่าบทท้าวพรหมทัต (ครูแจ้งขับร้องทำนองทองย่อน ) สักวาพรหมทัตกษัตริย์เฒ่า สงสัยเจ้าหนุ่มสกาพาเมียหนี คงหลอกขึ้นเขาวิหารวิมานฉิมพลี (ฮาดัง) ระริกระรี้ศาลโลกคุ้มคงรุ่มรวย (ฮา) นาฏกุเวรเจ้าเจนจัดการสอบสวน เจ้าจงแปลงแต่งสำนวนด่วนไปช่วย ค่าขนมสักสองล้านอาจอำนวย (ฮาดัง) อย่าให้ซวยเป็นหมิ่นศาลงาน (จะ) ยุ่งเอย (ฮา ปรบมือ)
ขณะที่นักสักวาว่ากลอน ปกรณ์ พรพิสุทธิ์ ในบทท้าวพรหมทัต และ สมเจตน์ ภู่นา ในบทนาฏกุเวรคนธรรพ์ สองดารากรมศิลป์ ก็มารำทำให้สักวามีชีวิตชีวายิ่งนัก
ตามมาด้วยบทนาฏกุเวร (อดุล) สักวาคนธรรพ์ขันอาสา รู้ปรารถนาพรหมทัตก็จัดให้ ทูลว่าจะปลอมตนเป็นตัวไร แทรกขนครุฑไปหากากี เหตุเกิดเพราะพระองค์หลงสกา พญาครุฑจึงมาเป็นนอมินี่ (ฮาดังระเบิด) คงพานางไปพลอดแถวฉิมพลี และดูทีจะติดใจไปยาวเอย (ฮา ปรบมือ) นฤพนธ์ ขับร้องในเพลงนาคราช ที่มีลีลากระฉับกระเฉงเร้าใจ
แล้วก็ถึงบทพญาเวนไตยของ เนาวรัตน์ ขณะเดียวกัน กษมา ก็ประคอง พัชรวรรณ ออกมารำตามบท
สักวาพญาครุฑครองวิมาน สืบทอดเผด็จการสันดานเก่า (ฮาดัง) เป็นหุ่นเชิดให้ชักเล่นเต้นตามเงา (ฮาดังกว่าเก่า) มามัวเมากับมายามนต์กากี วันนี้ได้ดื่มเลือดที่อุดร (ปรบมือ พร้อมเสียงฮือดังมาก) เชือดไก่กลางนครเซ่นเจ้าที่ ทำผิดกฎก็แก้กฎให้หมดคดี (ปรบมือดัง) เชื่อมือพี่เถิดน้องอย่าหมองเอย (เฮ และปรบมือดังยาว กัญจนปกรณ์ แสดงหาญ ขับร้องเพลงสาลิกาแก้ว อ่อนหวาน และรสไพเราะยิ่ง)
ตามมาด้วยบทกากีจากคุณหญิงอรฉัตร (ครูสุรางค์ ดุริยพันธุ์ ขับร้อง ด้วยเพลงกล่อมนารี และ พัชรวรรณ รำได้แช่มช้อย และตีบทตามกลอนได้แนบเนียนยิ่ง)
สักรวากากีศรีสมร ลี้ภัยจรมากับครุฑสุดบิดผัน ระอาท้าวพรหมทัตคู่ชีวัน ยังพัวพันหลายคดีที่พ้องพาน (ฮา ปรบมือ) ซ้ำลุ่มหลงนางเล็กเล็กเด็กคราวลูก (ฮา) เฝ้าฝังปลูกปลาบปลื้มลืมสังขาร นางขอครุฑร้อยละยี่สิบทุกโครงการ (ฮาดังมาก เพราะ พัชรวรรณ ยิ่งทำท่าร้อยละยี่สิบสมบทบาท) แล้วสมานใจสมัครรักครุฑเอย (ปรบมือ)
ถึงบทคนธรรพ์ (นฤพนธ์ ก็ขับร้องเพลงจระเข้ขวางคลอง แล้ว สมเจตน์ ก็รำเข้ามาเล้าโลมกากี) สักวาคนธรรพ์เพิ่งได้ท่า บอกนางว่าไม่ต้องหนีไปที่ไหน อยู่กับครุฑครุฑพูดมากพันธุ์ปากไว (ฮา แถมฮิ้ว) กับพรหมทัตก็ขัดใจไม่ยินดี ลองอยู่กับคนธรรพ์สักวันไหม จะพาไปเป็นสาวอัปสรศรี แต่ละคำค่อยสรรมาลวงกากี ไปอยู่ที่ปราสาทพระวิหารเอย (ฮา ปรบมือดังยาว)
ถึงบทกากีโดยคุณหญิงอรฉัตร (ครูดวงเนตร ขับร้องเพลงกระทงน้อย) สักรวากากียินดีเหลือ เพราะเริ่มเบื่อพญาครุฑผู้ยิ่งใหญ่ ไม่รู้ว่าเป็นสุบรรณสายพันธุ์ใด (ฮา) จึงกินไปด่าไปได้ทุกวัน (ปรบมือพร้อมฮาระเบิดเปิดเปิง) เห็นคนธรรพ์ตามมาในครานี้ สมฤดีปรีดิ์เปรมเกษมสันต์ จะแลกปราสาทพระวิหารสำราญครัน แล้วตั้งบ่อนการพนันเหมือนฝันเอย (ฮาดังระเบิดพร้อมเสียงกรี๊ดกร๊าด ยิ่งตอน พัชรวรรณรำท่าแจกไพ่)
ถึงบทเด็ดพญาครุฑ เนาวรัตน์ (กัญจนปกรณ์ ขับร้อง เพลงพญาตานีลงสองไม้)
สักวาพญาครุฑหงุดหงิดใจ ชิมไปด่าไปไม่เป็นผล (ฮา) ชะ...ไอ้พวกมัฆวานดื้อด้านทน (ฮา ปรบมือ) มาแฝงตนเป็นคนธรรพ์รังควานกู (ฮา) ทั้งนายหญิงนายใหญ่ก็ไล่รุก จะติดคุกหัวโตโอ้อดสู ไม่อุ้มแล้วนอมินีกากีชู้ (ฮาดัง) ขอไปสู่ที่ชอบที่ชอบเอย (ฮา ปรบมือดังยาว)
สักวาต้องจบ ด้วยบทพรหมทัต (ครูแจ้ง ขับร้อง เพลงทะเลบ้า และครูปกรณ์ ก็รำเรียกเสียงกรี๊ดจากแม่ยกสุดครึกครื้นเหลือหลาย)
สักวาพรหมทัตเจนจัดโลก เห็นกากีร่ำวิโยคยิ่งเหม็นหน้า เหมือนการเมืองเมื่อสับปลับกลับวาจา ควรเวลาพันธมิตรดีดทิ้งไป (ฮา) แต่ละวันพลันกุกล่าวข่าวโคมลอย นายปากพล่อยลูกน้องถ่อยใครทนไหว(ปรบมือ) น่าแล่เนื้อเอาเกลือทาสาแก่ใจ ลอยแพไล่ไปเขมรเห็นดีเอย (ฮา ปรบมือ)
แล้วก็มาถึงบทลา ซึ่งครูสุรางค์กับครูดวงเนตรแบ่งกันขับร้องบทหญิง และครูนฤพนธ์ กับ กัญจนปกรณ์และครูแจ้งแบ่งกันร้องบทชายในทำนองเพลงเต่ากินผักบุ้ง)
(บทลาหญิงคุณหญิงอรฉัตร สักรวาจะราวงลงลาแล้ว ลาเสียงแจ้วแว่วหวานกังวานหู เชิญมิ่งขวัญวันฉลองประคองชู คุ้มครองครูสุดจิตต์พิชิตภัย (สร้อย) ดอกเอ๋ยเจ้าดอกบัวไทย แปดสิบปียังสดใส ศิษย์น้อยใหญ่เคารพเอย คือครูเพลงบรรเลงร้อง ระนาดฆ้องซ้องสรรเสริญ ฉิ่งฉับสดับเพลิน เชิญชมชื่นรื่นรมย์เอย
(บทลาชายอดุล ครูจำเรียงเสียงทิพย์ราวเทพร่ำ แต่ละคำขับขานหวานและไหว สร้างสุขให้โลกหล้ามาเท่าไร จงรับไปเป็นทบทวีวันนี้เอย (สร้อย) ดอกเอ๋ยเจ้าดอกสารภี ศิลปินศิลปี ครูดนตรีของเราเอย หวานใดในแหล่งหล้า มิหวานกว่าเสียงเสนาะ ขับร้องพร้องไพเราะ เพราะสุดจิตต์สุดใจเอย (เสียงปรบมือยาวนาน...)
เรื่องโดย : ประยอม ซองทอง
นิตยสาร 399 ฉบับเดือน ตุลาคม ปี 2551
คอลัมน์ Online : ชีวิตคือความรื่นรมย์
ลิงค์สำหรับแชร์ : https://autoinfo.co.th/article/78951