เทคนิค(car)
ฟันธงลำโพง 4 รุ่น
ในบรรดาลำโพงที่มีขายอยู่ในท้องตลาดนั้น ปัจจุบันนี้ ต้องยอมรับว่ามีมากมายหลากหลายยี่ห้อ และราคาที่แตกต่างกัน สำหรับผู้บริโภคจึงทำให้บางครั้งยากต่อการตัดสินใจ ในคอลัมน์นี้ ทีมงานต่างประเทศจะไม่นำเอาเรื่องของราคามาเปรียบเทียบ แต่จะนำเอาโครงสร้าง และสมรรถนะของลำโพงแต่ละรุ่นมาเปรียบเทียบกัน
ซึ่งนับว่ายากลำบากเป็นอย่างมากในการนำเอาลำโพง 4 รุ่น ในระดับราคาที่ไล่เลี่ยกันมาเปรียบเทียบ และที่สำคัญต้องไม่เชียร์ยี่ห้อใดยี่ห้อหนึ่ง จะเปรียบเทียบด้วยใจที่เป็นกลาง ในอดีตที่ผ่านมาทุกครั้งที่มีการทดสอบลำโพงนั้น จะดูกันที่ "ค่าความถี่ตอบสนอง" และค่า "พารามิเตอร์" เพื่อประเมินวัดค่าสมรรถนะ สัญญาณที่นำมาวัดค่านั้น จะออกมาค่อนข้างสวยงามมาก แต่จริงๆ แล้ว ลำโพงอาจให้รีเฟลคท์ไม่สมบูรณ์ เมื่อต้องถูกนำมาใช้งานในการฟังจริงๆ ทำให้เป็นอีกเหตุผลหนึ่ง ที่ต้องมาทำการแบ่งประเมินผลออกเป็นการวัดค่า และการทดสอบการฟัง ซึ่งในการทดสอบนั้น จะทำในทุกระดับสัญญาณ และหูที่ดีจะสามารถได้ยินสิ่งที่เพี้ยนไปได้ ในช่วงสัญญาณที่ระดับสูงขึ้น
เมื่อไม่นานมานี้ ได้มีการแนะนำเครื่องมือทดสอบ KLIPPEL DISTORTION ANALYZER ที่จะวัดค่าสัญญาณแบบไดนามิค และแกพระหว่างการวัดที่แคบ และสิ่งที่ได้ยิน ซึ่งนับเป็นการปฏิวัติวงการอุตสาหกรรมลำโพง รวมถึงวิศวกรรมออกแบบลำโพงตัวเครื่องวัดจะให้ช่วงข้อมูลที่สำคัญสำหรับลำโพงทุกแบบ ซึ่งในคอลัมน์นี้ได้อาศัยเครื่องมือทดสอบตัวนี้มาช่วยในการวิเคราะห์ลำโพงทั้ง 4 รุ่น จากค่าย ALPINE/MOREL/RAINBOW และ DLS
ALPINE SPX-Z15M
เป็นลำโพงที่รวมเอาข้อดีของวิศวกรรมการออกแบบ ทั้งทางยุโรป และเอเชียมาผสมผสานไว้ด้วยกันทุกอย่างออกแบบมาเป็นอย่างดี นำเอาเทคโนโลยีใหม่ๆ มาใช้ บาสเกท และพาสสีฟ ครอสส์โอเวอร์หล่อขึ้นรูป สวยงามเข้าชุดกัน ใช้ทวีเตอร์ไฮเอนด์แบบยุโรป ทุกสิ่งล้วนคัดสรรแล้วซึ่งคุณภาพ
ในการทดสอบด้านค่าความถี่ตอบสนอง ทั้งในแนวตรง และเยื้อง 30 องศา ด้วยการติดตั้งทวีเตอร์ไว้เหนือวูเฟอร์ในแนวแกน และติดตั้งทวีเตอร์ให้เยื้องไป 30 องศาทั้งในแนวตั้ง และแนวนอน เป็นการช่วยป้องกันซินโดมของลำโพงในลักษณะ LAB QUEEN ซึ่งการวัดค่าในห้องแลบสมบูรณ์มาก
แต่ในการฟังจริงในรถนั้นค่อนข้างจะน่ากลัว
ครอสส์โอเวอร์มีช่วงการปรับค่าที่กว้างมาก ซึ่งได้นำมาใช้ เพื่อให้ได้ค่าความถี่ตอบสนองมากที่สุด เกือบจะในทุกลักษณะของการติดตั้ง การตอบสนองในแนวแกนมีช่วงประมาณ-7 ดีบี ที่ 9,000 HZ ด้วยเหตุที่ทวีเตอร์เป็นของ SCANSPEAK ที่ใช้กับเครื่องเสียงบ้าน จึงนับว่าเป็นทวีเตอร์ที่ดีที่สุดอีกตัว
เมื่อดูการตอบสนองของทวีเตอร์ในตัวมันเอง ช่วงที่เกิดขึ้นเดียวกันนี้ ได้เกิดขึ้นอีกครั้งในร่องความถี่สุดท้าย ก่อนที่จะหลุดช่วงนี้ไป
หน้ากากลำโพงเป็นสาเหตุของความเพี้ยน จึงต้องถอดออกขณะทำการทดสอบ การวัดค่าการตอบสนองเยื้องแกนในแนวตั้ง แสดงให้เห็นช่วงของการตอบสนองราบรื่นสมบูรณ์ดีตลอดช่วง +/- 2.5 ดีบี ส่วนการวัดค่าการตอบสนองเยื้องแกนในแนวนอนให้ค่าที่ราบรื่นดีเช่นกัน ซึ่งนับว่าค่ายนี้ทุ่มเทเวลาไปกับการค้นหาการตอบสนองของระบบเสียงในรถยนต์จริงๆ
มีพารามิเตอร์ใหม่อยู่ 2 พารามิเตอร์ ที่แสดงอยู่บนชาร์ทในการวัดค่าด้วยเครื่องวิเคราะห์ KLIPPEL มันคือ XBL และ XC โดยที่ XBL คือ ข้อจำกัดของระบบแม่เหล็ก และ XC คือ ข้อจำกัดของระบบกลไก ค่าพารามิเตอร์ทั้ง 2 นี้ ได้มาจากการวัดค่าคำนวณ BI และ CMS ในทุกจุดการเคลื่อนที่ของลำโพง โดยดูได้จากเคิร์ฟด้านล่างนี้
ตาราง FORCE FACTOR BI (X)
เคิร์ฟ BI (X) ที่เห็นเป็นของทุกยี่ห้อ สังเกตที่เส้นแดงที่เป็นของ ALPINE จะมีลักษณะต่างจากเคิร์ฟอื่นๆ อย่างเห็นได้ชัด ช่วงที่เรียบนั้นหมายความว่า มีระบบแม่เหล็กตามระยะยาว มีค่าพารามิเตอร์ XBI ที่ 7.0 มม. จากกราฟจะเห็นว่า จุดศูนย์กลางของแต่ละเคิร์ฟมีความแตกต่างกันมาก ทั้งที่จริงๆ
แล้วทุกเคิร์ฟควรจะเท่ากันหมดที่จุด 0 บนแกน X
ตาราง MECHANICAL COMPLIANCE CMS (X)
แต่ละเคิร์ฟขาดความเท่ากัน แต่ในส่วนอื่นๆ มีค่าเท่ากันโดยแสดงด้วยค่า XC ในชาร์ทพารามิเตอร์ จากค่า XBL ที่สูงและค่า XC ที่เล็กกว่าแสดงให้เห็นว่ามอเตอร์มีช่วงการเคลื่อนที่ๆ กว้างมาก แต่ขาดกลไกช่วยก่อนหน้านั้น ซึ่งนับว่าแปลกมาก เพราะวูเฟอร์มีสไปเดอร์ที่ใหญ่มาก และมีรูปร่างไม่เหมือนใคร ในความเป็นจริงข้อจำกัดทางด้านกลไกน่าจะเกิดจากเซอร์ราวน์ดไม่ใช่เพราะสไปเดอร์
ถ้าค่า XBL และ XC ถูกต้อง น่าจะสามารถหาค่าความเพื้ยนของลำโพงได้ โดยใช้เครื่องวิเคราะห์ KLIPPEL ตรวจสอบ หาค่าความเพี้ยนตอบสนองที่ทุกค่าความถี่ และทุกระดับเพาเวอร์ แล้วในที่สุดก็ได้ค่าความเพี้ยน 10 % เคิร์ฟความเพี้ยนแสดงค่าออกมาดี และเพิ่มค่ามากขึ้นในช่วงพีคฮาร์โมนิคดิสทอร์ชัน ลำดับที่ 2 ในช่วงความถี่ 400-800 HZ การทดสอบทำกันที่ 5 โวลท์ 6 วัตต์ หากเป็นไปได้ควรจะเริ่มต้นฟังค่าความเพื้ยน ในช่วงเสียงของผู้หญิงเหนือจุดนี้ แม้ว่าฮาร์โมนิคดิสทอร์ชันยากที่จะได้ยิน แต่ก็สามารถได้ยินได้หากฟังเปรียบเทียบกับลำโพงอื่น ที่มีโครงสร้างแม่เหล็กที่จำกัด
[table]ตารางคะแนน ALPINE SPX-Z15M (1-10)
การตอบสนองโดยตรง, 5
เยื้องในแนวตั้ง, 8
เยื้องในแนวนอน, 8
ค่าเฉลี่ย, 7
XBL, 9
XC, 5
ค่าความเพี้ยน, 8 [/table]
เรื่องโดย : วิโชค
นิตยสาร 409 ฉบับเดือน มิถุนายน ปี 2547
คอลัมน์ Online : เทคนิค(car)
ลิงค์สำหรับแชร์ : https://autoinfo.co.th/article/54358