คนเบี้ยน้อยหอยน้อยเข้าซอยนี้

ประวัติเซียงกง เซียงกง เมื่อก่อนตั้งอยู่บนพื้นที่แขวงตลาดน้อย และแขวงสัมพันธวงศ์ เขตสัมพันธวงศ์ กรุงเทพ ฯ บริเวณหลังโรงภาพยนตร์โอเดียนเก่า ที่ปัจจุบันไม่มีแล้ว และหลังโรงพยาบาลกั๊วเทียน รอบๆบริเวณนี้เป็นสถานที่ตั้งของธุรกิจอะไหล่รถยนต์เก่าที่เปิดอย่างเป็นกิจจะลักษณะตั้งแต่สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 จนนับถึงทุกวันนี้ ในสมัยก่อนอะไหล่รถยนต์เก่าที่ถูกนำมาขายมักเป็นอะไหล่ของรถสงครามที่ทหารพันธมิตรได้ทิ้งไว้ตามแคมพ์ทหารต่างๆ ภายหลังสงครามยุติลงพ่อค้าจากเซียงกงได้ไปประมูลรื้อชิ้นส่วนอะไหล่ออกมาขาย จนเป็นที่รู้จักกันดี จากตรงนี้ "เซียงกง" จึงถูกเรียกเป็นแหล่งขายอะไหล่รถยนต์เก่า แต่ปัจจุบันสถานที่แห่งนี้มีชื่อเรียกกันว่า เซียงกงตลาดน้อยหรือ เซียงกงโอเดียน เป็นที่ทราบกันทั่วไปว่า เซียงกง คือแหล่งขายอะไหล่เก่าปัจจุบันศูนย์รวมอะไหล่เก่าที่เปิดในสถานที่ต่างๆ ขนาดใหญ่ จึงมีคำว่าเซียงกง นำหน้าอยู่เสมอ ปัจจุบันเซียงกงจุฬา เป็นเซียงกงเก่าแก่ รู้จักกันทั่วแต่ด้วยความแออัดของพื้นที่และกระแสข่าวของพื้นที่และสัญญาเช่า ทำให้พ่อค้าน้อย/ใหญ่ต่างพากันไปตั้งเซียงกงเพิ่มขึ้นอีกมาก โดยมีการขยายตัวไปยังชานเมือง เช่น บนถนนเชื้อเพลิงถนนเลียบแม่น้ำพระราม 3 หลักสี่ นวนคร สี่มุมเมือง รังสิต วังน้อย หนองแค ถนนบางนา-ตราดพุทธมณฑล บางบอน บางแค ฯลฯ   เติมศักดิ์ เตชกนก นายกสมาคมส่งเสริมผู้ค้าเครื่องยนต์และอะไหล่ใช้แล้ว ธวัชชัย ซองพาณิชย์เลขาธิการ และ อัครพงศ์ อัครเกษมพร อุปนายก ให้สัมภาษณ์ "ฟอร์มูลา" ถึงอดีตและปัจจุบันของเซียงกง   ฟอร์มูลา : เซียงกงในอดีตจนถึงปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง ? สมาคม ฯ : เครื่องยนต์เก่าเริ่มต้นที่สุสานรถเก่า โดยมีคนที่ทำอยู่เพียง 3-4 คน รถเก่าที่มาทิ้งไว้ที่เซียงกง เป็นรถทั้งคัน แล้วก็มารื้อรถกัน หลังจากนั้นเมื่อขายดี การนำรถทั้งคันมาจอดทิ้งไว้เป็นไปไม่ได้ เนื่องจากมีพื้นที่น้อยลง ทำให้คนที่มาขายต้องแยกเป็นอะไหล่ และเศษเหล็ก วิวัฒนาการมาเรื่อยๆ ในช่วงก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 จะเป็นรถ ออสติน มอร์ริส รถญี่ปุ่นยังไม่มี จนกระทั่งหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 มีรถบรรทุกญี่ปุ่น รถ จีพ อเมริกัน รถ ฟอร์ด ที่ทิ้งไว้ชายแดน และใช้ในส่วนราชการ พ่อค้าก็ไปประมูลมา หรือเหมามาทั้งคัน และซ่อมขายทั้งคันบ้างหรือหากซ่อมไม่ได้ก็ขายเป็นอะไหล่ ธุรกิจเซียงกงเริ่มต้นมาจากจุดนี้ ต่อมาหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ประมาณ 10 ปี ธุรกิจเติบโตขึ้นมาเรื่อยๆ จนขยายธุรกิจไปที่บริเวณโอเดียน เริ่มมีการสั่งนำเข้ามาเพราะรถที่ทิ้งไว้ชายแดนไม่ค่อยมีแล้ว พ่อค้าเลยสั่งมาจากสิงคโปร์ ลักษณะเป็นรถทั้งคัน อะไหล่ แล้วก็มีการจำหน่ายมาเรื่อยๆ จนกระทั่งเกิดร้านตั้งท่งฮวด อยู่ที่เซียงกง แถวโรงภาพยนตร์โอเดียน ซึ่งเซียงกงในสมัยนั้นเป็นแหล่งของคนจีนกวางตุ้ง และฮกเกี้ยน เริ่มนำรถญี่ปุ่นเข้ามา แต่จะเป็นรถบรรทุก และ ยนตรกิจ จะนำรถยุโรป ส่วน เอสซีซี จะเป็น นิสสัน บลูเบิร์ด ซึ่งเป็นรถเก่า นำมาปรับปรุง ถ้าปรับปรุงไม่ได้ก็จะนำมาจำหน่ายเป็นอะไหล่ ต่อมาหลังสงครามเวียดนาม รถบรรทุกเริ่มมีเข้ามาเพิ่มขึ้น ที่นิยมมากคือยี่ห้อ เรียล (RAIL) ซึ่งปัจจุบันก็ยังมีทหารใช้อยู่ ต่อมาประมาณปี 2505 ก็ย้ายมาที่สวนหลวง เริ่มมีบริษัทจากญี่ปุ่นมาเสนอของตามร้านค้า หลังจากนั้น 7-8 ปี สวนหลวงเริ่มเจริญเติบโตมากขึ้น ทำให้ขยายเพิ่มมากขึ้น จากโอเดียนขยายเซียงกงไปทั่วประเทศไม่ว่าจะเป็น รังสิต นวนคร บางนา พระราม 3 ตลาดน้อยสัมพันธวงศ์   ฟอร์มูลา : วิธีการของการซื้อของเก่าทำกันอย่างไร ? สมาคม ฯ : ส่วนใหญ่จะมีคนไปรับซื้อมาจากอู่ แล้วก็มาถอดเป็นบางตัวที่ใช้ได้มาขายให้ร้านต่อมาก็ได้ขยายไปซื้อที่ญี่ปุ่น ซึ่งของที่ซื้อมาทุกชิ้นนั้นจะต้องนำมาซ่อมทั้งหมด เพื่อให้อยู่ในคุณภาพที่ใช้งานได้ ส่วนการติดต่อซื้อจากต่างประเทศนั้นจะเป็นการติดต่อกับบริษัทที่ญี่ปุ่น ซึ่งสินค้าที่ได้นั้นจะไม่ค่อยมีคุณภาพ ดังนั้น จึงเปลี่ยนวิธีการซื้อด้วยการส่งพนักงานที่มีความชำนาญไปเลือกสินค้าที่ญี่ปุ่นหลังจากนั้นก็นำเข้ามาโดยขนส่งมาทางเรือ   ฟอร์มูลา : ตลาดของเก่าเติบโตเพิ่มขึ้นเพราะเหตุใด ? สมาคม ฯ : ของเก่าจะมีราคาถูกกว่าของใหม่หลายเท่า ซึ่งจะช่วยในเรื่องของการประหยัดค่าใช้จ่ายกลุ่มลูกค้าก็มีหลากหลาย ทำให้ตลาดนี้เติบโตอย่างมากในเวลาอันรวดเร็ว รวมถึงของเก่านั้นมีมากมายหลายประเภท โดยหากมองที่เครื่องยนต์แล้วก็ไม่ได้มีเฉพาะรถยนต์เท่านั้น แต่จะรวมไปถึง เครื่องมือการเกษตร การประมงขนส่ง รวมถึงปัจจุบันตลาดมีการขยายตัวไปต่างประเทศเพิ่มขึ้น ซึ่งปัจจุบันได้มีการนำรถเก่ามาดัดแปลง และส่งไปจำหน่ายยังต่างประเทศ โดยตลาดส่วนใหญ่จะเป็น เขมร ลาว เวียดนาม ไต้หวัน อินเดีย อินโดนีเซีย แอฟริกา และปาปัวนิวกีนี เป็นการเพิ่มมูลค่าของเก่า และเป็นการพัฒนาตลาดรวม นับถึงปัจจุบันต่างประเทศก็เข้ามาซื้อของเก่าในประเทศไทยเป็นจำนวนมาก   ฟอร์มูลา : ตลาดจะมีการขยายเพิ่มขึ้นอีกหรือไม่ ? สมาคม ฯ : ปัจจุบันการขยายของพื้นที่มีเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง และเป็นวงกว้าง ตัวอย่าง เซียงกงรังสิตมีอยู่ 500 ห้อง และมีการสร้างตึกแถวเพิ่มอีก 300 ห้อง และจะขยายไปที่วังน้อยอีก เมืองเซียงกงที่บางพลีมีตึกแถวถึง 1,200 ห้อง ปัจจุบันในกรุงเทพ ฯ และปริมณฑลมีกว่า 1,000 รายไม่รวมต่างจังหวัดที่มีทุกจังหวัด   ฟอร์มูลา : ทิศทางและรูปแบบของตลาดจะมีการเปลี่ยนแปลงหรือไม่ ? สมาคม ฯ : ต้องมีการเปลี่ยนแปลงอย่างแน่นอน โดยจะเปลี่ยนไปตามสถานการณ์ของตลาด และวิธีการตัวอย่างญี่ปุ่นมีการเปลี่ยนแปลงกฎหมายของเก่า เช่น จากเดิมรถเก่าหนึ่งคันสามารถไปเลือกซื้ออะไหล่บางตัว แต่ปัจจุบันเปลี่ยนจากซื้ออะไหล่มาเป็นซื้อทั้งคัน เมื่อซื้อมาแล้วก็ต้องหาวิธีการรีไซเคิลของที่ไม่ได้ใช้   ฟอร์มูลา : การจัดตั้งสมาคมขึ้นมาช่วยส่งเสริมด้านใดบ้าง ? สมาคม ฯ : ปัจจุบันมีสมาชิกประมาณ 500 ราย การจัดตั้งสมาคมมีวัตถุประสงค์เพื่อช่วยเหลือผู้ค้าของเก่าที่จะมีปัญหาในเรื่องการทำธุรกิจ เพราะที่ผ่านมาการประสานงานกับหน่วยงานราชการจะมีปัญหาเมื่อมีสมาคมก็จะช่วยในการประสานงานให้แก่สมาชิก เพื่อให้ได้รับความยุติธรรม   ฟอร์มูลา : การเข้าเป็นสมาชิกจะต้องทำอย่างไร ? สมาคม ฯ : หากมีหลักฐานใบอนุญาตเป็นผู้ค้าของเก่าจริง ก็สามารถสมัครเข้ามาเป็นสมาชิกได้ทันที