ทั่วไป
เท่าที่จำความได้ ตั้งแต่เด็กผมใช้สินค้าที่ออกแบบมาจากประเทศแถบ สแกนดิเนเวียมากมายหลายชิ้น เมื่อโตขึ้นผมได้ศึกษาเรื่องการออกแบบ ก็เลยมองเห็นความแตกต่างของของ "ดีไซจ์น สแกนดิเนเวีย" ที่ไม่เหมือนใคร และไม่มีใครเหมือน นั่นก็คือ การดีไซจ์นที่เน้นการใช้งาน รูปทรงมีเอกลักษณ์ ไม่หวือหวาตามแฟชัน และมักจะใช้วัสดุธรรมชาติ
เท่าที่จำความได้ ตั้งแต่เด็กผมใช้สินค้าที่ออกแบบมาจากประเทศแถบ สแกนดิเนเวียมากมายหลายชิ้น เมื่อโตขึ้นผมได้ศึกษาเรื่องการออกแบบ ก็เลยมองเห็นความแตกต่างของของ "ดีไซจ์น สแกนดิเนเวีย" ที่ไม่เหมือนใคร และไม่มีใครเหมือน นั่นก็คือ การดีไซจ์นที่เน้นการใช้งาน รูปทรงมีเอกลักษณ์ ไม่หวือหวาตามแฟชัน และมักจะใช้วัสดุธรรมชาติ
ตอนที่เป็นเด็กรู้สึกว่า ดีไซจ์นสแกนดิเนเวียดูเรียบๆ น่าเบื่อ ตามประสาเด็กวัยรุ่นที่ชอบความหวือหวา แต่เมื่อเวลาผ่านไป 30 กว่าปี ปรากฏว่าสินค้าที่ผมใช้อยู่เป็นของที่ถูกออกแบบจากประเทศแถบสแกนดิเนเวียอยู่หลายชิ้น ตั้งแต่โทรศัพท์มือถือ เครื่องเสียง เฟอร์นิเจอร์ เอ๊ะ ! ...ตกลงผมจะเบื่อหรือจะชอบมันกันแน่ ?
ถ้าเป็นเช่นนี้ เจ้าดีไซจ์นสแกนดิเนเวียนี้ต้องไม่ธรรมดาชัวร์ เราลองมารู้จัก การออกแบบจากประเทศแถบนี้กันดีกว่า
ประเทศแถบสแกนดิเนเวียประกอบด้วย สวีเดน/นอร์เวย์/เดนมาร์ค/ ฟินแลนด์ สินค้าระดับโลกที่เรารู้จักกันดี ก็คือ โทรศัพท์มือถือ เดนมาร์คก็มีเครื่องเสียงยี่ห้อดัง เช่น BANG&OLUFSE และสวีเดนแน่นอนทุกคนต้องรู้จักรถยนต์ ซาบ และ โวลโว
โชคดีของผมที่ได้มีโอกาสฟังการบรรยายสดๆ กับ สตีฟ แมทติน รองประธานอาวุโสฝ่ายออกแบบของโวลโว คาร์ คอร์พอเรชัน ที่ได้ให้ความรู้เกี่ยวกับดีไซจ์นสแกนดิเนเวีย และโดยเฉพาะปรัชญาการออกแบบของรถยนต์ โวลโว ตั้งแต่ อดีต ปัจจุบัน และแนวโน้มในอนาคต ซึ่งเขาจะเป็นผู้กำหนดโฉมหน้าใหม่ของ โวลโว นับตั้งแต่นี้เป็นต้นไป
สตีฟ แมทติน รองประธานอาวุโสฝ่ายออกแบบ โวลโว คาร์ คอร์พอเรชัน ผู้มีความหลงใหลในรถยนต์และการออกแบบ เขาเคยพูดว่า "รถยนต์ คือ ประติมากรรมที่เคลื่อนที่ได้" อย่างไรก็ตาม แมทติน กล่าวถึงบทบาทของตัวเองอย่างถ่อมตนว่า การออกแบบรถยนต์เป็นงานที่ต้องทำร่วมกันเป็นทีม สำหรับ แมทติน เขาเป็นคนชอบความสมบูรณ์แบบ ดังนั้นเขาจึงมีความกระตือรือร้นที่จะได้เห็นกระบวนการออกแบบในทุกขั้นตอน ตั้งแต่ภาพสเกทช์แรก จนกระทั่งถึงการได้เห็นรถยนต์ที่ผลิตออกมาจนแล้วเสร็จทั้งคัน
หลังจากร่วมงานกับ เมร์เซเดส-เบนซ์ มาเป็นเวลา 18 ปีเต็ม สตีฟ แมทติน นี่เอง ที่จะเป็นบุคคลที่ประทับสัญลักษณ์แห่งอนาคตให้กับรถยนต์ โวลโว
ก่อนเข้ารับตำแหน่งที่ โวลโว คาร์ คอร์พอเรชัน แมทติน ได้รับการติดต่อเป็นส่วนตัวจาก ฮันส์ โอโลฟ โอลส์สัน ซีอีโอ และประธานบริษัท โวลโว คาร์ คอร์พอเรชัน คนก่อน และ เจ เมย์ส ประธานเจ้าหน้าที่ฝ่ายสร้างสรรค์ของ ฟอร์ด มอเตอร์ คัมพานี ซึ่ง แมทติน เปิดเผยว่า ไม่ใช่เรื่องง่ายสำหรับเขาที่จะตัดสินใจเปลี่ยนงาน เพราะเขาทำงานกับ เมร์เซเดส-เบนซ์ มาตั้งแต่เพิ่งเรียนจบจากมหาวิทยาลัยโคเวนทรี ในปี 2530 จนเรียกได้ว่า แม้อังกฤษจะเป็นบ้านเกิด แต่เมืองชตุทท์การ์ท ได้กลายเป็น "บ้านหลังที่สอง" ของ แมทติน ไปแล้ว และเมื่อเขาตอบรับข้อเสนอของ โวลโว แมทติน ก็เริ่มต้นสังเกตและให้ความสนใจรถยนต์ โวลโว มากขึ้นเรื่อยๆ
สตีฟ แมทติน ได้รับรางวัล "ดีไซจ์เนอร์แห่งปี" จากนิตยสาร "ออโทคาร์" นิตยสารรถยนต์ของประเทศอังกฤษ ในฐานะนักออกแบบของ เมร์เซเดส-เบนซ์ ผู้รับผิดชอบการออกแบบภายนอกทั้งหมดของรถยนต์หลายรุ่น ทั้ง เอ-คลาสส์/เอส-คลาสส์/ซี-คลาสส์/สปอร์ทคูเป และ เอสแอล ทั้งนี้ แมทติน ยังรับผิดชอบการออกแบบทุกส่วนของรถยนต์ เอม-คลาสส์ รุ่นใหม่ รวมถึงรถยนต์ต้นแบบรุ่น อาร์-คลาสส์ สำหรับกแรนด์สปอร์ททัวเรอร์ และสำหรับการผลิตในสายการผลิตจริง
แมทติน กล่าวว่า "รถยนต์เป็นวัตถุที่เคลื่อนที่ได้ ดังนั้น ไม่ว่าคุณจะอยู่ที่ไหนของโลก คุณก็จะได้พบเห็นรถยนต์คันที่บอกความเป็นคุณได้เสมอ"
ไม่บ่อยนักที่อุตสาหกรรมรถยนต์จะเปลี่ยนแปลงทเรนด์ การเปลี่ยนอย่างมีนัยสำคัญเท่านั้นที่จะเกิดขึ้น ดังนั้นผู้เป็นดีไซจ์เนอร์จึงต้องมีวิสัยทัศน์กว้างไกลพอที่จะมองเห็นว่า รถยนต์จะมีรูปร่างหน้าตาเป็นอย่างไรในอีก 5 หรือ 10 ปีข้างหน้า แมทติน กล่าวอีกว่า "ผมพยายามไม่ตามทเรนด์ และคิดว่าน่าจะดีกว่าหากเราจะเป็นผู้กำหนดทเรนด์ด้วยตัวเอง" พร้อมย้ำว่า โวลโว ควรจะรักษาความอิสระและความเป็นเอกลักษณ์ของบแรนด์ไว้
สตีฟ แมทติน ตระหนักถึงความรับผิดชอบของดีไซจ์เนอร์ผู้ออกแบบรถยนต์ ทั้งในเรื่องคุณประโยชน์ของยานยนต์ต่อผู้ขับขี่ ความปลอดภัย และความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม รวมถึงความเชื่อที่ว่า ดีไซจ์นที่ยอดเยี่ยมเป็นส่วนสำคัญที่เพิ่มคุณค่าให้กับบแรนด์
"ดีไซจ์นที่ดีจะคงอยู่อย่างคงทน และดูสดใหม่อยู่เสมอ ไม่ว่ากาลเวลาจะผ่านไปนานเพียงใด ทั้งนี้ ดีไซจ์นกับคุณภาพย่อมต้องไปด้วยกันเสมอ มิใช่เพียงออกแบบได้สวยงามแล้วจบแค่นั้น แต่ต้องเป็นดีไซจ์นที่มาพร้อมคุณภาพที่เรามองเห็นได้อย่างเด่นชัด"
สตีฟ แมทติน เติบโตมาในหมู่บ้านเล็กๆ ที่ชื่อวูดทัน ในเบดฟอร์ดไชน์ ประเทศอังกฤษ และเพราะเขาชื่นชอบการวาดรูปมาตลอดตั้งแต่จำความได้ ในวัยเด็ก แมทติน จึงใฝ่ฝันอยากเป็นสถาปนิก ขณะเดียวกันพ่อของเขาซึ่งทำงานเป็นวิศวกรไฟฟ้า เป็นผู้ที่หลงใหลในรถยนต์ เขาจึงมักจะพา แมทติน และน้องชายไปงานแสดงรถยนต์ใหญ่ๆ ในอังกฤษเสมอๆ
แมทติน เล่าว่า "การได้ไปงานแสดงรถยนต์ถือเป็นเรื่องน่าตื่นเต้นที่สุดในรอบปีสำหรับผม ตั้งแต่อายุ 8 ขวบเป็นต้นมา ผมจึงไม่เคยคิดถึงอะไรอย่างอื่นเลยนอกจากรถยนต์
และเมื่อกล่าวถึงแรงบันดาลใจ ต้องบอกว่าทุกอย่างรอบๆ ตัว ไม่ว่าจะเป็นตึก อาคาร เฟอร์นิเจอร์ ไปจนถึงสินค้าอุปโภคบริโภคทั่วไป ล้วนเป็นแรงบันดาลใจให้แก่ แมทติน ได้ทั้งนั้น เขาจึงต้องเปิดตาให้กว้าง เพราะแม้แต่รายละเอียดเล็กสุดที่ผ่านสายตาเรา และถูกเก็บไว้ในความทรงจำ ล้วนสามารถหยิบมาใช้ในอนาคตได้เสมอ
"การออกแบบเป็นสิ่งที่ผมหลงใหล เพราะฉะนั้น งานที่ผมทำจึงไม่ใช่งานแบบทำเช้าเลิกเย็น แต่มันคือสิ่งที่อยู่กับผมตลอดเวลา"
จากการบรรยายสรุปได้ว่า ดีไซจ์นสแกนดิเนเวียนั้น ประกอบด้วยการใช้งานที่ดีทนทาน มีรูปทรงที่เป็นเอกลักษณ์ของตัวเอง มีสีและแสงที่สวยงามทุกเวลา และที่สำคัญคือ เป็น "อมตะ" ไม่มีคำว่าล้าสมัย ถึงแม้ว่า แมทติน จะไม่ใช่ชาวสวีดิช แต่เขาก็สามารถใช้ DNA ของ โวลโว มาพัฒนาให้ดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด
ถ้าจะให้พูดกันตรงๆ ผมไม่ค่อยจะได้สนใจดีไซจ์นของรถ โวลโว มานานมากแล้ว ตั้งแต่เคยใช้รุ่น 760 เทอร์โบ เมื่อเกือบ 20 ปีก่อน ซึ่งปัจจุบันที่ได้ไปชมงานแสดงรถยนต์ต่างๆ ก็ไม่เคยคิดที่จะแวะไปดูอีกเลย เพราะรู้สึกว่าไม่ถูกใจ อาจจะดูจืดไปเมื่อเทียบกับรถในยุคปัจจุบันของค่ายอื่นๆ ทั่วโลก
แต่สาบานได้เลยว่าเมื่อผมได้เห็นรูปเจ้า เอกซ์ซี 60 รถแนวคิดคันล่าสุดของ โวลโว จากนิตยสาร ผมต้องหยุดดูอยู่นานและสงสัยว่า โวลโว ไม่เคยออกแบบรถได้น่าสนใจและมีสัดส่วนที่ลงตัวแบบนี้มาก่อน ผมคิดไปว่าน่าจะมีนักออกแบบรุ่นใหม่ๆ เข้ามาแน่นอน ซึ่งก็เป็นดังที่ผมคาดไว้ไม่ผิด "สตีฟ แมทติน" นี่เอง และผมก็เพิ่งจะได้รู้จักชื่อและตัวจริงของเขาในการบรรยายครั้งนี้ หลังจากได้เห็นรูปของ เอกซ์ซี 60 คอนเซพท์ ได้ไม่นาน ซึ่งไม่แปลกใจเลยที่ผลงานชิ้นนี้ของเขาโดดเด่นขึ้นมาอย่างเห็นได้ชัด
ประสบการณ์ปิดทองหลังพระให้กับค่ายดาว 3 แฉกมากว่า 18 จะปีเป็นเครื่องพิสูจน์ฝีมือของเขาในการที่จะปลุกบแรนด์ โวลโว ให้มีสีสัน และประสบความสำเร็จได้อย่างไม่ยากเย็นนัก ทั้งยังทำนายได้เลยว่า ชื่อของ สตีฟ แมทติน พร้อมแล้วที่จะเป็นดีไซจ์เนอร์รถยนต์ที่มีชื่อเสียงก้องโลกคนต่อไปไม่ผิดแน่
เรื่องโดย : ทัศนัย ไรวา
นิตยสาร Formula ฉบับเดือน กรกฏาคม ปี 2550
คอลัมน์ Online : ทั่วไป
ลิงค์สำหรับแชร์ : https://www.autoinfo.co.th/archive/8911