ผมได้รับหนังสือเล่มหนึ่ง ชื่อว่า "อุทยานแห่งชาติ…จากธรรมชาติ สู่เขตอนุรักษ์" เป็นหนังสือที่สำนักอุทยานแห่งชาติ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช จัดทำขึ้นมาเพื่อบอกเล่าเรื่องราวต่างๆ ของอุทยานแห่งชาติในบ้านเรา รวมถึงสิ่งที่คุณ หรือนักท่องไพรท่านอื่นๆ ยังไม่รู้ ผมเลยถือโอกาสนี้นำข้อมูลน่าสนใจมาเล่าสู่กันฟัง

ผมได้รับหนังสือเล่มหนึ่ง ชื่อว่า "อุทยานแห่งชาติ…จากธรรมชาติ สู่เขตอนุรักษ์" เป็นหนังสือที่สำนักอุทยานแห่งชาติ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช จัดทำขึ้นมาเพื่อบอกเล่าเรื่องราวต่างๆ ของอุทยานแห่งชาติในบ้านเรา รวมถึงสิ่งที่คุณ หรือนักท่องไพรท่านอื่นๆ ยังไม่รู้ ผมเลยถือโอกาสนี้นำข้อมูลน่าสนใจมาเล่าสู่กันฟัง ในหนังสือไซซ์พอคเกทบุคส์ เล่มกะทัดรัด ความหนาไม่มาก พออ่านเพลินๆ สักพักก็จบเล่ม กลับมีข้อมูลที่ชวนรู้เหมาะสำหรับคนชอบท่องป่า นอกจากความเป็นมาของอุทยานแห่งชาติ ยังมีข้อปฏิบัติในการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ที่กำลังนิยมในหมู่ผู้คนที่หลงรักธรรมชาติ และที่น่าทึ่ง คือ ที่สุดของอุทยานแห่งชาติ อีกเดี๋ยวเดียวคุณก็จะได้รู้ว่า อุทยานแห่งชาติ ในบ้านเราก็มีของดีซุกซ่อนอยู่เช่นกัน ! ก่อนอื่นเรามาเริ่มต้นกันก่อน…กรมป่าไม้ ได้ริเริ่มจัดตั้งอุทยานแห่งชาติขึ้นเป็นแห่งแรกที่ป่าภูกระดึง จังหวัดเลย เมื่อปี 2486 โดยดำเนินการจัดตั้งเป็น "วนอุทยาน" และในปี 2502 ฯพณฯ จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ นายกรัฐมนตรีในสมัยนั้น ได้นำเรื่องการจัดตั้งอุทยานแห่งชาติเสนอต่อคณะรัฐมนตรี และมีมติให้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ร่วมกับกระทรวงมหาดไทย ดำเนินการจัดตั้ง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่ออนุรักษ์ป่าไม้ และทรัพยากรธรรมชาติเอาไว้ให้ลูกหลานได้ดูและศึกษา โดยมี 14 อุทยานนำร่อง ได้แก่ ป่าทุ่งแสลงหลวง ป่าภูกระดึง ป่าเขาใหญ่ ป่าเทือกเขาสลอบ (เอราวัณ) ป่าดอยสุเทพ ป่าดอยอินทนนท์ ป่าดอยขุนตาล ป่าน้ำหนาว ป่าลานสาง ป่าเขาสระบาป ป่าคิชฌกูฏ ป่าภูพาน ป่าเขาสามร้อยยอด และป่าเขาหลวง ต่อมาในปี 2505 รัฐบาลได้ประกาศให้เขาใหญ่ เป็นอุทยานแห่งชาติแห่งแรกของประเทศไทย และคุณรู้หรือไม่ว่า ? ปัจจุบัน ประเทศไทยของเรา มีอุทยานแห่งชาติทั้งทางบกและทางทะเล รวมทั้งสิ้น 102 แห่ง มีเนื้อที่รวมกว่า 32 ล้านไร่ และยังอยู่ในระหว่างดำเนินการสำรวจเพื่อจัดตั้งอีก 43 แห่ง เนื้อที่ประมาณ 12 ล้านไร่ ตลอดระยะเวลาเกือบ 50 ปีที่ผ่านมา ถือว่าการจัดระบบอุทยานแห่งชาติของเรา ก้าวหน้าไปมาก ปัจจุบันเรามีทั้งเขตอุทยานแห่งชาติ ที่เป็นพื้นที่ธรรมชาติน่าสนใจ และถูกสงวนไว้เป็นพิเศษ อีกทั้งยังมีเขตวนอุทยาน ที่มีพื้นที่กว้างใหญ่ มีธรรมชาติงดงาม โดดเด่น และหลากหลาย ประโยชน์ของการอนุรักษ์นั้น มีค่ามหาศาล ประเมินเป็นตัวเลขไม่ได้ ลำพังแค่เป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ ก็ถือว่ามีคุณค่าทางจิตใจมากกว่าสิ่งใดๆ แล้วละครับ ส่วนข้อมูล "ที่สุดของอุทยานแห่งชาติ" นั้น เรามีอุทยานแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ฯ ในวโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 5 รอบ ถึง 5 อุทยาน ฯ และมีอุทยานแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ ในวโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 5 รอบ อีก 2 อุทยาน ฯ ส่วนข้อมูลอื่นๆ ที่น่าสนใจ อาทิเช่น อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน เป็นอุทยานที่มีเนื้อที่มากที่สุดถึง 1.8 ล้านไร่เศษ ส่วนอุทยานแห่งชาติพระพุทธฉาย (เขาสามหลั่น) มีพื้นที่น้อยที่สุดแค่ 27,856.25 ไร่ และอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่และตะรุเตา ได้รับการยกย่องว่าเป็นมรดกอาเซียน และถ้าจะให้ลองทายกันเล่นๆ ว่า จังหวัดใดในประเทศไทยมีอุทยานแห่งชาติมากที่สุด ? คุณลองเดาดูสิครับ…ถ้าเดาไม่ถูก ผมเฉลยคำตอบให้ก็ได้ว่า เป็นจังหวัดเชียงใหม่ มี 13 แห่ง ! นี่เป็นตัวอย่างน่ารู้แค่เล็กน้อย โอกาสหน้าผมจะมาเล่าเรื่องการท่องไพรเชิงนิเวศ ให้ฟัง แต่ก่อนอื่นลองไปอ่านคอลัมน์ "ชีวิตอิสระ" ที่ "ขุนเดช" เจ้าของสโลแกน "ชีวิตเรา สองเพลา สี่เด้ง" น้องๆ ในแผนกบทความและสารคดี ลงทุนควบ นิสสัน ฟรอนเทียร์ นาวารา ดั้นด้นไปพิสูจน์แหล่งท่องเที่ยวในป่าพะโต๊ะ เมื่อก่อนเป็นเขตทำไม้และล่าสัตว์ แต่เดี๋ยวนี้พลิกฟื้นสถานการณ์ใหม่ กลายเป็นแหล่งท่องไพรเชิงนิเวศ น่าสนใจครับ ลองติดตามกันดู…